Στους δημοσιογράφους Dmitry Muratov και Maria Ressa απονεμήθηκε φέτος το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. Είναι πρώτοι δημοσιογράφοι του τιμούνται με Νόμπελ μετά από 87 χρόνια όταν το 1935 είχε απονεμηθεί στο δημοσιογράφο Καρλ Φον Οσιέτσκι. Το έργο των δύο δημοσιογράφων είναι αξιοσημείωτο καθώς και οι δύο παλεύουν για να αναδείξουν τα πολιτικά ζητήματα που έχουν επίδραση στην κοινωνία όπου ζουν και για να εδραιώσουν την ελευθερία του λόγου.
Για τον Muratov η δημοσιογραφία στη Ρωσία περνά μέσα από σκοτεινά μονοπάτια, ενώ πάνω από 100 δημοσιογράφοι που είναι υπέρμαχοι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων χαρακτηρίζονται από τους πολιτικούς ως ξένοι πράκτορες.
Η Ressa από την άλλη επανέλαβε την έκκληση της ώστε να υπάρξει ουσιαστική αλλαγή στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και να μεταμορφωθεί το μίσος και η λάσπη που πυροδοτούνται μέσω αυτών.
Ποιοι είναι οι δύο δημοσιογράφοι
O 59χρονος Muratov είναι αρχισυντάκτης της εφημερίδας Novaya Gazeta και μοίρασε το χρηματικό ποσό που έλαβε από το βραβείο. Σύμφωνα με την Berit Reiss- Andersen η εφημερίδα που εκείνος εκπροσωπεί είναι η πιο ανεξάρτητη στη Ρωσία ενώ ασκεί αυστηρή κριτική απέναντι στη δύναμη.
Το έργο του είναι αξιοσημείωτο ιδιαίτερα σε μία χώρα όπως η Ρωσία που μετά την άνοδο του Βλαντιμίρ Πούτιν στην εξουσία το 2000, έξι δημοσιογράφοι έχουν δολοφονηθεί εξαιτίας της δουλειάς τους. Ο ίδιος δήλωσε σε συνέντευξή του στους Time της Νέας Υόρκης πως τώρα ένας πόλεμος έχει ξεκινήσει εναντίον τους, εννοώντας τη λογοκρισία που υποδόρια δέχονται από την πολιτική σκηνή της χώρας τους.
Μάλιστα, σε ερώτηση του Aμερικανού δημοσιογράφου σχετικά με το πως χειρίζονται τον κίνδυνο που διατρέχουν ανέφερε πως δεν μπορεί να μιλήσει ανοιχτά για αυτό καθώς έχουν θεσπίσει έναν ειδικό κώδικα για το πώς θα χειρίζονται τέτοια περιστατικά. Κανείς από την εφημερίδα του δεν μπορεί να μιλήσει δημοσίως για αυτό.
Η Maria Ressa είναι αρχισυντάκτρια και συνιδρύτρια της δημοσιογραφικής πλατφόρμας Rappler μέσω της οποίας αποκαλύπτει την αυξανόμενη καταπίεση της κυβέρνησης των Φιλιππίνων. Για τα ρεπορτάζ που κάνει αντιμετωπίζει στη χώρα της ποινή φυλάκισης 100 χρόνων, μετά από παρότρυνση του προέδρου Rodrigo Duterte.
Παρατηρώντας τον τρόπο που οι πολιτικοί χειρίζονται τα social media για να χειραγωγούν το λαό και να διασπείρουν το μίσος, προσπαθεί να αφυπνίσει τους πολίτες. Μέσα από τη δουλειά της αποκαλύπτει όλα τα μέσα τρομοκρατίας, διασποράς ψευδών ειδήσεων και χειραγώγησης που εσκεμμένα προβάλλονται από την κυβέρνηση. Και εκείνη μοίρασε το χρηματικό έπαθλο του Νόμπελ στην ιστοσελίδα της ώστε να συνεχίσει απρόσκοπτα και δυναμικά να ασκεί το έργο της.
Οι κίνδυνοι των δημοσιογράφων σήμερα
Οι δυο δημοσιογράφοι ελπίζουν πως αυτό το βραβείο θα καταφέρει να προστατέψει τους εργαζόμενους του τύπου σε όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με την οργάνωση «Δημοσιογράφοι χωρίς σύνορα» οι περιπτώσεις καταπίεσης του τύπου φτάνουν στο 73% παγκοσμίως, δηλαδή σε 180 χώρες. Μόλις το 27% διαθέτει συνθήκες ελευθερίας της έκφρασης του λόγου. Πολλοί δημοσιογράφοι ένιωσαν δικαίωση μετά την απονομή των βραβείων.
Την ίδια στιγμή συνεχίζουμε να ακούμε για το δικτατορικό καθεστώς της Λευκορωσίας, για τις φυλακίσεις δημοσιογράφων από την τουρκική κυβέρνηση, για δολοφονίες εργαζομένων του Τύπου επειδή έκαναν την δουλειά τους. Είναι δύσκολο για αυτούς να βρουν υποστήριξη και να δικαιωθούν αλλά και για τους πολίτες να μάθουν τι πραγματικά συμβαίνει Αφού η παραπληροφόρηση καλπάζει.
Όλο και περισσότερα μέσα ενημέρωσης στις μέρες μας χρηματοδοτούνται και κατ’ επέκταση χειραγωγούνται από πολιτικά πρόσωπα, εμποδίζοντας την ελεύθερη κυκλοφορία της πληροφορίας και των έγκυρων ειδήσεων. Ακόμα και στην Αμερική μία χώρα που θέλει να φημίζετε για τον εκσυγχρονισμό της μόλις πέρυσι καταργήθηκε νόμος που αντιμετώπιζε μερίδα δημοσιογράφων ως κατασκόπους. Ένας νόμο που θεσπίστηκε το 1917 λόγω που πολέμου και κατάφερε να επιζήσει για 100 χρόνια.
Πηγές
https://www.theguardian.com/world/2021/oct/08/journalists-maria-ressa-and-dmitry-muratov-win-nobel-peace-prize
https://www.theguardian.com/world/2021/dec/10/journalists-maria-ressa-and-dmitry-muratov-receive-nobel-peace-prize
https://time.com/6126259/nobel-peace-prize-dmitry-muratov/
