Η Ολένα Βολοντιμίριβνα Ζελένσκα είναι Ουκρανή σεναριογράφος και η Πρώτη Κυρία της Ουκρανίας ως γυναίκα του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Γεννήθηκε στο Κριβί Ριχ στις 6 Φεβρουαρίου 1978. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών στο Εθνικό Πανεπιστήμιο του Κριβί Ριχ και εργάστηκε ως συγγραφέας στην εταιρεία παραγωγής Kvartal 95.
Τον Δεκέμβριο του 2019, η Ζελένσκα συμπεριλήφθηκε στην λίστα με τους 100 Ουκρανούς με την μεγαλύτερη επιρροή από το περιοδικό Focus, καταλαμβάνοντας την 30η θέση. Μετά την κήρυξη του Ρωσο-Ουκρανικού πολέμου βρέθηκε στο προσκήνιο όταν δίπλα στον Πρόεδρο σύζυγό της και ανέλαβε ενεργό ρόλο για την στήριξη του Ουκρανικού λαού.
Γνωριμία και γάμος με τον Ζελένσκυ
Η Ζελένσκα και ο μελλοντικός σύζυγός της φοιτούσαν στο ίδιο σχολείο, αλλά δεν είχαν γνωριστεί ποτέ. Γνωρίστηκαν πολύ αργότερα κατά τη διάρκεια των σπουδών τους. Η σχέση μεταξύ του ζευγαριού αναπτύχθηκε σταδιακά. έβγαιναν για οκτώ χρόνια πριν παντρευτούν στις 6 Σεπτεμβρίου 2003.
Στις 15 Ιουλίου 2004 γεννήθηκε η κόρη τους Ολεξάνδρα και στις 21 Ιανουαρίου 2013, γέννησε τον γιο τους Κιρίλο. Αν και ο Βολοντίμιρ Ζελένσκυ είναι Εβραίος, τα δύο παιδιά του έχουν βαφτιστεί σύμφωνα με την Ορθόδοξη θρησκεία της συζύγου του. Η Zelenska εισήχθη στο νοσοκομείο για παρακολούθηση στις 16 Ιουνίου 2020 αφού βρέθηκε θετική στον COVID-19. Πήρε εξιτήριο από το νοσοκομείο στις 3 Ιουλίου 2020 με συνεχιζόμενη θεραπεία στο σπίτι για σοβαρή πνευμονία.
Όταν έγινε Πρώτη Κυρία της Ουκρανίας
Μετά τις εκλογές του 2019 ο σύζυγός της Βολοντίμιρ Ζελένσκι εξελέγη Πρόεδρος της Ουκρανίας κάνοντας την Ζελένσκα Πρώτη Κυρία. Ήδη από την αρχή της θητείας του εκείνη πρότεινε δραστικές μεταρρυθμίσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα αλλά και στο σύστημα διατροφής. Η πρώτη μεταρρύθμιση του σχολικού συστήματος διατροφής ήρθε με ένα νέο σχολικό μενού που αναπτύχθηκε από τον ειδικό σεφ Ievgen Klopotenko της εταιρείας CultFood.
Το μεταρρυθμιστικό σχέδιο περιελάμβανε τη βελτίωση της ποιότητας, της διατροφής των τροφίμων και της ασφάλειας των τροφίμων μέχρι την παροχή πόρων στα σχολεία. Το ενημερωμένο μενού του σχολείου περιείχε 160 είδη που αφορούσαν τόσο παραδοσιακά ουκρανικά πιάτα όσο και δημοφιλή πιάτα από διαφορετικές κουζίνες του κόσμου. Το Υπουργικό Συμβούλιο της Ουκρανίας ενέκρινε νέα πρότυπα τροφίμων, τα οποία τέθηκαν σε ισχύ από την 1η Σεπτεμβρίου του περασμένου έτους.
Επιπλέον, επιθυμώντας να προωθήσει την ισότητα των φύλων τον Δεκέμβριο του 2019, κατά τη διάρκεια μιας ομιλίας στο τρίτο Συνέδριο Γυναικών της Ουκρανίας, ξεκίνησε την ένταξη της Ουκρανίας στη διεθνή πρωτοβουλία της G7. Εκείνη σχετιζόταν με την ισότητα των φύλων, η οποία οριστικοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2020.
Τον Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς καθώς και τον Σεπτέμβριο του 2021, μίλησε για το ίδιο θέμα στο Τέταρτο και Πέμπτο Συνέδριο Γυναικών της Ουκρανίας. Πρόκειται για μια πλατφόρμα που συγκεντρώνει Ουκρανούς και διεθνείς δημόσιες προσωπικότητες, πολιτικούς, κυβερνητικούς αξιωματούχους, ειδικούς και ηγέτες της κοινής γνώμη.
Πρωτοβουλίες για την διάδοση της ουκρανικής γλώσσας
Μέσα στις πολλές πρωτοβουλίες που ανέλαβε η Ζελέσκα ως Πρώτη Κυρία αφορούσε τη διάδοση της ουκρανικής γλώσσας στον κόσμο και την εισαγωγή ακουστικών οδηγών στην ουκρανική γλώσσα στα πιο εμβληματικά μέρη, ιδιαίτερα στα μεγαλύτερα μουσεία στον κόσμο. Έτσι, κυκλοφόρησαν ακουστικοί οδηγοί στα ουκρανικά κυκλοφόρησαν σε μουσεία στο Αζερμπαϊτζάν, Αυστρία, Ιταλία, Λετονία, Τουρκία, Μαυροβούνιο και Λιθουανία.
Το 2021, ως μέρος της πρωτοβουλίας της Zelenska, παρουσιάστηκαν ακουστικοί οδηγοί στην ουκρανική γλώσσα στο μουσείο του Mount Vernon (το σπίτι του Τζορτζ Ουάσιγκτον), στα Μουσεία Καλών Τεχνών του Σαν Φρανσίσκο στην Καλιφόρνια, στις Βερσαλλίες, στην Σαγράδα Φαμίλια, το Κάστρο Φρέντερικσμποργκ, στο Μουσείο Πολιτισμών της Ανατολίας και άλλα μέρη.
Πώς έγινε στόχος της ρωσικής επιθετικότητας
Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022, η Ζελένσκα έγινε ο δεύτερος στόχος της Ρωσίας και αναγκάστηκε να μεταφερθεί σε άγνωστη τοποθεσία χωρίς όμως να εγκαταλείψει την μαχόμενη Ουκρανία. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, οι προσπάθειές της επικεντρώθηκαν στην ανθρωπιστική βοήθεια, ιδιαίτερα στην εκκένωση παιδιών με αναπηρία μέσω της Πολωνίας και στην εισαγωγή θερμοκοιτίδων σε νοσοκομεία σε περιοχές της εμπόλεμης ζώνης.
Ωστόσο, η Ζελένσκα έκανε την πρώτη της δημόσια εμφάνιση από την έναρξη της εισβολής σε μια συνάντηση στις 8 Μαΐου 2022 με την Τζιλ Μπάιντεν στο Uzhhorod. Το ταξίδι της Μπάιντεν στην Ουκρανία, το οποίο συνέπεσε με την Ημέρα της Μητέρας όπως γιορτάζεται στις ΗΠΑ και στην Ουκρανία, δεν αποκαλύφθηκε δημοσίως παρά μόνο μετά το πέρας αυτού.
Η ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Τον Σεπτέμβριο του 2022, η Zelenska ήταν παρούσα ως προσκεκλημένη στην τρίτη ομιλία της Ursula von der Leyen για την κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου ο Πρόεδρος της Επιτροπής της ΕΕ απέτισε φόρο τιμής στο θάρρος της κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία.
Στις 19 Ιουλίου επισκέφθηκε και η ίδια τις Ηνωμένες Πολιτείες. Την πρώτη μέρα της επίσκεψης, συναντήθηκε με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Antony Blinken και τη Samantha Power, τη Διαχειρίστρια του Οργανισμού των Ηνωμένων Πολιτειών για τη Διεθνή Ανάπτυξη. Τη δεύτερη ημέρα της επίσκεψης, συναντήθηκε ξανά με την πρώτη κυρία των Ηνωμένων Πολιτειών, Τζιλ Μπάιντεν, στον Λευκό Οίκο.
Η Ζελένσκα συναντήθηκε επίσης στη βεράντα του Λευκού Οίκου με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και την Αντιπρόεδρο Κάμαλα Χάρις. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης συζητήθηκε το Εθνικό Πρόγραμμα Ψυχικής Υγείας και Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης, η εφαρμογή του οποίου ξεκίνησε στην Ουκρανία.
Κατά την διάρκεια της επίσκεψής της, μίλησε στο Κογκρέσο των ΗΠΑ και έγινε η πρώτη Πρώτη Κυρία άλλης χώρας που μίλησε ενώπιον του Κογκρέσου των ΗΠΑ. Αξιοποίησε την ευκαιρία που της δόθηκε για να ζητήσει περισσότερη στρατιωτική βοήθεια στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις για την προστασία της χώρας από τη ρωσική εισβολή.
“Απευθύνω έκκληση σε όλους εσάς εκ μέρους όσων σκοτώθηκαν, εκ μέρους εκείνων των ανθρώπων που έχασαν τα χέρια και τα πόδια τους, εκ μέρους αυτών που είναι ακόμα ζωντανοί και καλά και εκείνων που περιμένουν τις οικογένειές τους να επιστρέψουν από το μέτωπο. Ζητώ κάτι τώρα που δεν θα ήθελα ποτέ να ρωτήσω. Ζητώ όπλα. Όπλα που δεν θα χρησιμοποιηθούν για να διεξαγάγουν πόλεμο στη γη κάποιου άλλου, αλλά για να προστατέψουν το σπίτι και το δικαίωμα να ξυπνήσουν ζωντανοί σε αυτό το σπίτι”.
Εξώφυλλο στην Vogue
Τον περασμένο Ιούλιο η Vogue φιλοξένησε την Ολένα Ζελένσκα στο εξώφυλλό του χαρακτηρίζοντας το ως το πορτραίτο της γενναιότητος. Από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου, η Ζελένσκα βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο μιας σύγχρονης τραγωδίας.
Η καθημερινότητά της από συγγραφέας κωμωδίας στο όμορφο Κίεβο άλλαξε οπτική και πλέον χαρακτηρίζεται από βαθιά θλίψη, σκοτάδι και αναμνήσεις ενός πιο ασφαλούς και ευτυχισμένου παρελθόντος. «Αυτοί ήταν οι πιο φρικτές μήνες της ζωής μου και της ζωής κάθε Ουκρανού» δήλωσε στην συνέντευξή της στο περιοδικό. «Ειλικρινά, δεν νομίζω ότι κανείς γνωρίζει πώς τα καταφέραμε συναισθηματικά». Και συμπλήρωσε «Ανυπομονούμε για τη νίκη. Δεν έχουμε καμία αμφιβολία ότι θα επικρατήσουμε. Και αυτό είναι που μας κρατά να συνεχίσουμε».
Η ίδια η δημοσιογράφος για να την συναντήσει αναγκάστηκε να πάρει ένα νυχτερινό τρένο από την Πολωνία αφού ο εναέριος χώρος της Ουκρανίας είναι κλειστός. Για να την συναντήσει πέρασε πολλά σημεία ελέγχου ασφαλείας και έναν λαβύρινθο από σκοτισμένους διαδρόμους γεμάτους σάκους άμμου και στρατιώτες.
Αφού πέρασε τους πρώτους μήνες του πολέμου κρυμμένη, η Ζελένσκα αποφάσισε να εμφανιστεί στη δημόσια θέα για να γίνει πρόσωπο του έθνους της. Η Ζελένσκι πια εκπροσωπεί όλες τις γυναίκες τις χώρας της και ηγείται ενός έθνους αμάχων που εν μία νυκτί μετατράπηκαν σε μαχητές. Η φωτογραφία του εξωφύλλου αποτυπώνει με τον πιο απόλυτο τρόπο το δράμα του πολέμου και τον φόβο της καθημερινότητος.